Sommige dingen veranderen niet. Nooit. Daarom zijn de 5 schrijftips van de ver voor de geboorte van het internet overleden George Orwell vandaag nog net zo actueel als 65 jaar geleden. Je website is content, content en nog eens content. Je hebt iets te melden (hoop ik) en wilt gelezen worden. En als het even kan begrepen en geloofd. Bestudeer daarom de tips hieronder, gebruik ze en je teksten worden beter leesbaar en effectiever. Klinkt makkelijk. Is het niet.
1: Gebruik nooit een metafoor, vergelijking of stijlfiguur die je zo vaak bent tegengekomen dat ‘ie vertrouwd klinkt
(Never use a metaphor, simile, or other figure of speech which you are used to seeing in print)
Met kreten als ‘schouder aan schouder’ of ‘de best denkbare kwaliteit/prijs verhouding’ wil je iets benadrukken. Maar ze zijn zo vaak gebruikt dat het uitgeholde ‘nikszeggers’ werden. De lezer walst er overheen zonder dat de betekenis tot hem of haar doordringt. Neem de tijd om nieuwe metaforen te verzinnen, zodat je de lezer daadwerkelijk raakt.
2: Gebruik nooit een lang wordt als je het afkunt met een kort woord
(Never use a long word where a short one will do)
Langere woorden geven je als ‘afzender’ niet meer autoriteit, ook al lijkt dat misschien wel zo. Sterker nog: langere woorden kunnen zich tegen je keren. Je komt al snel pompeus en ‘opschepperig’ over. Nog los van het feit dat kortere woorden makkelijker lezen.
3: Als je een woord weg kunt laten, laat het weg
(If it is possible to cut a word out, always cut it out)
Als je schrijft is minder altijd meer. Hoe korter je zinnen, des te beter worden ze gelezen en des te beter worden ze begrepen.
4: Schrijf ‘actief’ in plaats van ‘passief’
(Never use the passive where you can use the active)
Deze regel wordt voortdurend gebroken door onervaren (maar ook door ervaren!) schrijvers. Waarschijnlijk omdat veel schrijvers het verschil niet weten.
De man werd door zijn vrouw geslagen = passief
De vrouw sloeg de man = actief
Ze zijn naar Amsterdam verhuisd = passief
Ze verhuisden naar Amsterdam = actief
Niet alleen is de actieve vorm korter, hij is vooral krachtiger.
5: Gebruik geen ‘vreemde’ woorden, wetenschappelijke termen of jargon als er een gewoon Nederlands alternatief beschikbaar is
(Never use a foreign phrase, a scientific word, or a jargon word if you can think of an everyday English equivalent)
Deze is lastig. Zeker in onze snel internationaliserende en digitaliserende wereld. Er is geen reden om ‘email’ te vervangen door ‘elektronische post’. Althans, nu niet meer. Maar 20 jaar geleden wel. Deze regel vraagt om taalvaardigheid en een goed begrip van wat je doelgroep weet en kan hebben.
Bonus: Negeer deze regels als je onzin dreigt uit te kramen
(Break any of these rules sooner than say anything outright barbarous)
De regels 1 tot en met 5 lijken simpel, maar zijn dat niet. Als je ze tot achter de komma in de praktijk wilt brengen, lig je van elke alinea drie nachten wakker. Met name regel 1 kan er bovendien voor zorgen dat je onzin gaat uitkramen. Om dat te voorkomen was Orwelll zo vriendelijk deze bonusregel toe te voegen als ultieme ontsnappingsclausule.
De regels hierboven publiceerde Orwell in het essay ‘Politics and the English Language’ (1946). Daarin brak hij een lans (oeps – daar gaat regel 1!) voor helder en duidelijk taalgebruik. Je vindt er meer over op Wikipedia (opent in een nieuw venster)
Over Carl Weenink
Stapte van 'sales' naar de journalistiek, werd 'ghostwriter', maakte bladen, verzeilde in de reclame, raakte verslaafd aan Direct Marketing en bundelde gaandeweg de ideale combinatie van commercie, content en marketing tot een solide fundament onder wat we 'online marketing' noemen. Meer >>"
Geef een antwoord